Bestuurlijk valt Goeree-Overflakkee
onder Voorne en Putten. De situatie is vrij complex en ziet er als volgt uit:
De landen, die onder Voorne ressorteren zijn te verdelen in Westvoorne (Goeree) en Zuidvoorne.
Op eerstgenoemd eiland liggen vier ambachten (later heerlijkheden) die ieder eens
schout en schepenen hadden, namelijk: het Oudeland, het Oude-Nieuwland, het West-
Nieuwland en de Oude-Oostdijk. Daarnaast ligt er het stadje Goedereede met omliggende polders,
waar baljuw en schepenen ook de hoge rechtsmacht uitoefenen.
Behalve deze landen op Overflakkee, maakt tot
1686 ook Bommeneede op Schouwen (!) deel uit van Zuidvoorne. Bommeneede is dus Hollands
grondgebied in Zeeland. Het dorpje verdwijnt echter in de golven. Anders gaat het met Sommelsdijk,
een Zeeuwse enclave midden op Overflakkee. Sommelsdijk blijft zelfs tot in 1805 vallen
onder Zeeuws bewind.
Voor Westvoorne (Goeree) en "Voorne Over
Flakkee" wordt de hoge rechtspraak uitgeoefend
door de Hoge Vierschaar van het land Voorne te Brielle. Westvoorne is binnen Voorne een
aparte bestuurlijke eenheid met een (substituut) baljuw, later tevens schout van Goedereede
en mannen van beschikke. Zij oefenen de middelbare jurisdictie uit, die zowel in West- als
Zuidvoorne wezenlijk iets voorstelt. Klinkerland is een hoge of halsheerlijkheid, waarvan de
rechtbank is gevestigd in het raadhuis van Nieuwe-Tonge. In de landen van Putten, gelegen op Overflakkee, is alleen Middelharnis een hoge heerlijkheid. Stad aan 't Haringvliet en st. Adolfsland
vallen wat de hoge rechtspraak betreft rechtstreeks onder de Ruwaard van Putten te
Geervliet. De zware criminele zaken binnen Sommelsdijk worden berecht in Zierikzee.
De zeventiende eeuw
Vanaf 1805 gaat de Zeeuwse enclave Sommelsdijk deel uitmaken van Holland.
De visserij van Middelharnis
krijgt later door het dichtslibben van de haven een gevoelige dreun en de visafslag wordt in 1856 opgeheven. Enige tijd
later neemt de visserij weer in betekenis toe om tenslotte in het begin van de 20e eeuw te
gronde te gaan. De vissers, en mensen die werkzaam zijn in aanverwante bedrijfstakken, moeten
ander werk zoeken. Een groot aantal vertrekt naar andere vissersplaatsen of landen of zoekt werk in
de Rotterdamse haven.
Een opvallend verschijnsel in de 19e en 20e eeuw is de massale emigratie naar met name de Verenigde
Staten. Vooral uit Ouddorp en Goedereede vertrekken honderden mensen - uit armoede gedreven
- naar het grote, onbekende Amerika om daar een nieuw bestaan op te bouwen. Ook
van Overflakkee wagen verscheidene landverhuizers de grote oversteek.
FLAKKEE in 1483 & 1600 & 1751
Het dorp Ouddorp is
gelegen in het Oudeland (van Diependorst). Het andere deel, Zuidvoorne, (of "Voorne Over
Flakkee") omvat de heerlijkheden Roxenisse, Melissant, Onwaard, Dirksland, Herkingen, Klinkerland
en Grijsoord (Oude en Nieuwe-Tonge).
Het overige deel van Overflakkee: Middelharnis, Stad aan 't Haringvliet
en St. Adolfsland (Ooltgensplaat en Den Bommel) ressorteert onder de heren van Putten.
De officiele naam voor Middelharnis is St. Michiel in Putten, maar deze naam raakt niet ingeburgerd.
Doordat het stadje Goedereede steeds slechter per schip bereikbaar wordt, raakt het in verval.
Een deel van de handel, en met name de visserij, verplaatst zich naar Middelharnis dat over
een goede haven beschikte. Middelharnis gaat hierdoor een bloeiende toekomst tegemoet.
Mede bepalend is de oprichting van een visafslag, die lange tijd van grote betekenis is. De bevolking
van Middelharnis neemt dan ook snel toe: in de eerste helft van de 17e eeuw stijgt het
aantal huizen met zo'n 50%. Ook het nabijgelegen Sommelsdijk wordt door de handel al snel
een plaats van betekenis. Hier kreeg men reeds in 1486 het recht tot het mogen houden van
een vrije week- en jaarmarkt. Daarnaast beschikt men over tal van andere vrijheden. Sommelsdijk
is een Zeeuwse enclave op Hollands grondgebied. Deze unieke positie maakt deze
plaats bijzonder aanlokkelijk voor handelaars en ambachtslieden.
GOEREE 1730
GOEREE in 1918 & 1957
